niedziela, 4 sierpnia 2013

Compassio Mariae w chrześcijańskim życiu duchowym - Studium na przykładzie polskiej średniowiecznej literatury i sztuki religijnej

Ze strony wydawcy: Compassio Mariae - Termin ten oznacza udział Maryi w cierpieniach Syna. Niniejsze opracowanie ukazuje miejsce i rolę motywu compassio Mariae w chrześcijańskim życiu duchowym rozumianym zarówno jako całościowa postawa duchowa, jak i poszczególne jej elementy, np. moralność czy mistyka. Wyniki przeprowadzonych badań potwierdzają, że chrześcijanin polskiego średniowiecza dostrzegał w obecności Maryi pod krzyżem fakt istotny, wiązał z nim określone emocje i wyrażał je w różnych formach: poprzez dzieła narracyjne, śpiew, sztuki plastyczne i misteria. Jednocześnie zagłębiał się w teologiczny sens owej tajemnicy, medytował ją i w ten sposób dawał się niejako prowadzić ku kontemplacji miłości Syna Bożego wyrażonej w scenie ukrzyżowania. Owo przeżywanie i medytowanie tajemnicy compassio było inspirujące dla pisarzy duchowych i przynosiło w życiu duchowym wiele owoców, czego dowodem są treści zawarte w piśmiennictwie religijnym tamtego czasu: komentarzach, narracjach, modlitwach i pieśniach. Dzięki takim pismom, a także niektórym zabytkom kultury możemy w pewnym stopniu odtworzyć obraz współcierpiącej Maryi obecny w świadomości i duchowości polskiego średniowiecza.


Prezentacja, której autorem jest Piotr Szukiel:

A. Rybicki, Compassio Mariae w chrześcijańskim życiu duchowym. Studium na przykładzie polskiej średniowiecznej literatury i sztuki religijnej, Wydawnictwo KUL, Lublin 2009, ss. 394, il., spis treści i zakończenie w j. ang. 
Prezentowane studium ukazuje miejsce i rolę motywu compassio Mariae w chrześcijańskim życiu rozumianym zarówno jako postawa duchowa, jak i poszczególne jej elementy, np. moralność czy mistyka. Autor studium skupił się na terenach średniowiecznej Polski i swoim badaniami ukazał, że chrześcijanin polskiego średniowiecza mocno akcentował w pobożności pasyjnej i maryjnej rolę sceny „Maryi pod krzyżem”. W książce ukazane jest także, że ze sceną tą wiązał on określone emocje i wyrażał je w różnych formach: poprzez dzieła narracyjne, śpiew, sztuki plastyczne i misteria liturgiczne. Jednocześnie wskazuje to, że zagłębiał się w teologiczny sens owej sceny z Ewangelii co znajdowało wyraz w piśmiennictwie religijnym tamtego czasu: komentarzach, narracjach, modlitwach i pieśniach. 
Studium podzielone zostało na pięć rozdziałów. W pierwszym Autor kreśli rys powstania motywu compassio Mariae w literaturze apokryfów, myśli teologicznej i mistyce. Drugi rozdział poświęcony jest kontekstowi mentalno-duchowemu średniowiecza i miejscu compassio Mariae  w nim. Kolejne rozdziały skupiają się na drodze przenikania tego motywu do Polski (III) i formach wyrazu compassio (IV). Ostatni rozdział jest omówieniem najważniejszych źródeł polskiego średniowieczna związanych z omawianym motywem. 
Struktura pracy i przeprowadzone w niej badania oraz zaprezentowane zabytki kultury pozwalają w pewnym stopniu odtworzyć obraz współcierpiącej Maryi obecny w świadomości i duchowości polskiego średniowiecza.